Kajmak – łatwy przepis na pyszną masę, którą można wykorzystać na wiele sposobów

Kajmak, znany również jako dulce de leche, to kremowa, karmelowa masa, która podbija serca miłośników słodkości na całym świecie. Ten prosty w przygotowaniu przysmak wywodzi się z Ameryki Południowej, a dokładniej z Argentyny, gdzie został odkryty przypadkowo w XIX wieku. Według legendy, służąca zagotowywała mleko z cukrem na gorącym ogniu, ale została odwołana do innych obowiązków. Gdy wróciła, mleko przekształciło się w gęstą, brązową masę o niebiańskim smaku. Od tego czasu kajmak stał się nieodłącznym elementem lokalnej kuchni, rozprzestrzeniając się na inne kraje Ameryki Łacińskiej, a następnie na cały świat. Jego aksamitna konsystencja i głęboki, karmelowy smak sprawiają, że świetnie sprawdza się jako nadzienie do ciast, dodatek do deserów czy po prostu pyszna przekąska do pieczywa. W przeciwieństwie do popularnego przekonania, przygotowanie domowego kajmaku nie wymaga szczególnych umiejętności kulinarnych – wystarczy cierpliwość i kilka prostych składników.

Składniki na domowy kajmak

Do przygotowania klasycznego kajmaku potrzebne będą:

  • 2 puszki mleka skondensowanego słodzonego (po 400g) – najlepiej o zawartości tłuszczu minimum 8%
  • 50g masła wysokiej jakości (minimum 82% tłuszczu)
  • Szczypta soli morskiej lub himalajskiej

Sposób przygotowania kremowego kajmaku

Proces przygotowania kajmaku wymaga uwagi i systematycznej kontroli temperatury. Jest to proces długotrwały, ale wart poświęconego czasu. Podczas gotowania zachodzi reakcja Maillarda, która odpowiada za powstanie charakterystycznego koloru i aromatu. Oto szczegółowa instrukcja:

  1. Puszki z mlekiem skondensowanym należy zalać wodą w wysokim garnku. Woda powinna przykrywać puszki o około 3-4 cm. Ważne jest, aby garnek był wystarczająco głęboki, by zapobiec wylewaniu się wody podczas gotowania.
  2. Gotować na małym ogniu przez 2,5-3 godziny, regularnie dolewając gorącą wodę, aby puszki były stale zanurzone. Temperatura wody powinna utrzymywać się na poziomie około 90-95°C.
  3. Po ugotowaniu pozostawić puszki do całkowitego wystudzenia (najlepiej na noc). Ten etap jest kluczowy dla bezpieczeństwa i właściwej konsystencji kajmaku.
  4. Ostrożnie otworzyć puszki i przełożyć zawartość do miski. Na tym etapie można zauważyć, jak mleko przekształciło się w gęstą, karmelową masę.
  5. Dodać masło w temperaturze pokojowej i szczyptę soli, całość dokładnie wymieszać do uzyskania jednolitej konsystencji. Masło nada kajmakowi dodatkowego blasku i jeszcze bardziej kremowej tekstury.

Porady dla idealnego kajmaku

  • Nigdy nie otwierać gorących puszek – grozi to poparzeniem i gwałtownym wystrzeleniem gorącej zawartości!
  • Im dłuższy czas gotowania, tym ciemniejszy i gęstszy będzie kajmak. Po 2 godzinach uzyskamy jasny kajmak, po 3 godzinach – ciemniejszy i bardziej karmelowy.
  • Można użyć szybszej metody: przelać mleko do naczynia żaroodpornego i gotować w kąpieli wodnej przez 1,5 godziny, regularnie mieszając. Ta metoda wymaga jednak więcej uwagi i daje nieco inną konsystencję.
  • Dodanie soli podkreśla karmelowy smak i równoważy słodycz. Najlepiej używać soli morskiej lub himalajskiej, która zawiera więcej minerałów.
  • Temperatura pomieszczenia wpływa na konsystencję kajmaku – w ciepłe dni może być bardziej płynny.
  • Dla uzyskania bardziej intensywnego smaku można dodać wanilinę lub ekstrakt waniliowy.

Przechowywanie i wykorzystanie

Gotowy kajmak można przechowywać w szczelnym pojemniku w lodówce do 2 tygodni. Przed użyciem warto go chwilę potrzymać w temperaturze pokojowej, aby zmiękł. Kajmak świetnie sprawdzi się jako:

  • Nadzienie do ciast i tortów – szczególnie dobrze komponuje się z czekoladą i orzechami
  • Polewa do lodów i deserów – można go delikatnie podgrzać dla uzyskania płynniejszej konsystencji
  • Dodatek do naleśników i gofrów – idealny zamiennik dla tradycyjnych syropów
  • Pasta do kanapek – szczególnie smaczna na świeżym, chrupiącym pieczywie
  • Baza do kremów i musów – można go połączyć z bitą śmietaną lub mascarpone
  • Dodatek do kawy i gorącej czekolady – nadaje napojom kremowy, karmelowy posmak

Wartości odżywcze w 100g kajmaku

Kalorie: 315 kcal
Białko: 7,5 g
Węglowodany: 54,5 g
Tłuszcze: 8,2 g
Błonnik: 0 g
Sód: 135 mg
Wapń: 250 mg

Wskazówka: Aby uzyskać idealną konsystencję do przekładania tortów, kajmak można dodatkowo ubić mikserem, dodając stopniowo niewielką ilość śmietanki kremówki (30-36%). Najlepsze rezultaty osiągniemy, gdy wszystkie składniki będą miały temperaturę pokojową. Można również eksperymentować z dodatkami takimi jak prażone orzechy, wiórki kokosowe czy kakao, które nadadzą kajmakowi nowego wymiaru smakowego.