Kajmak, znany również jako dulce de leche, to kremowa, karmelowa masa, która podbija serca miłośników słodkości na całym świecie. Ten prosty w przygotowaniu przysmak wywodzi się z Ameryki Południowej, a dokładniej z Argentyny, gdzie został odkryty przypadkowo w XIX wieku. Według legendy, służąca zagotowywała mleko z cukrem na gorącym ogniu, ale została odwołana do innych obowiązków. Gdy wróciła, mleko przekształciło się w gęstą, brązową masę o niebiańskim smaku. Od tego czasu kajmak stał się nieodłącznym elementem lokalnej kuchni, rozprzestrzeniając się na inne kraje Ameryki Łacińskiej, a następnie na cały świat. Jego aksamitna konsystencja i głęboki, karmelowy smak sprawiają, że świetnie sprawdza się jako nadzienie do ciast, dodatek do deserów czy po prostu pyszna przekąska do pieczywa. W przeciwieństwie do popularnego przekonania, przygotowanie domowego kajmaku nie wymaga szczególnych umiejętności kulinarnych – wystarczy cierpliwość i kilka prostych składników.
Składniki na domowy kajmak
Do przygotowania klasycznego kajmaku potrzebne będą:
- 2 puszki mleka skondensowanego słodzonego (po 400g) – najlepiej o zawartości tłuszczu minimum 8%
- 50g masła wysokiej jakości (minimum 82% tłuszczu)
- Szczypta soli morskiej lub himalajskiej
Sposób przygotowania kremowego kajmaku
Proces przygotowania kajmaku wymaga uwagi i systematycznej kontroli temperatury. Jest to proces długotrwały, ale wart poświęconego czasu. Podczas gotowania zachodzi reakcja Maillarda, która odpowiada za powstanie charakterystycznego koloru i aromatu. Oto szczegółowa instrukcja:
- Puszki z mlekiem skondensowanym należy zalać wodą w wysokim garnku. Woda powinna przykrywać puszki o około 3-4 cm. Ważne jest, aby garnek był wystarczająco głęboki, by zapobiec wylewaniu się wody podczas gotowania.
- Gotować na małym ogniu przez 2,5-3 godziny, regularnie dolewając gorącą wodę, aby puszki były stale zanurzone. Temperatura wody powinna utrzymywać się na poziomie około 90-95°C.
- Po ugotowaniu pozostawić puszki do całkowitego wystudzenia (najlepiej na noc). Ten etap jest kluczowy dla bezpieczeństwa i właściwej konsystencji kajmaku.
- Ostrożnie otworzyć puszki i przełożyć zawartość do miski. Na tym etapie można zauważyć, jak mleko przekształciło się w gęstą, karmelową masę.
- Dodać masło w temperaturze pokojowej i szczyptę soli, całość dokładnie wymieszać do uzyskania jednolitej konsystencji. Masło nada kajmakowi dodatkowego blasku i jeszcze bardziej kremowej tekstury.
Porady dla idealnego kajmaku
- Nigdy nie otwierać gorących puszek – grozi to poparzeniem i gwałtownym wystrzeleniem gorącej zawartości!
- Im dłuższy czas gotowania, tym ciemniejszy i gęstszy będzie kajmak. Po 2 godzinach uzyskamy jasny kajmak, po 3 godzinach – ciemniejszy i bardziej karmelowy.
- Można użyć szybszej metody: przelać mleko do naczynia żaroodpornego i gotować w kąpieli wodnej przez 1,5 godziny, regularnie mieszając. Ta metoda wymaga jednak więcej uwagi i daje nieco inną konsystencję.
- Dodanie soli podkreśla karmelowy smak i równoważy słodycz. Najlepiej używać soli morskiej lub himalajskiej, która zawiera więcej minerałów.
- Temperatura pomieszczenia wpływa na konsystencję kajmaku – w ciepłe dni może być bardziej płynny.
- Dla uzyskania bardziej intensywnego smaku można dodać wanilinę lub ekstrakt waniliowy.
Przechowywanie i wykorzystanie
Gotowy kajmak można przechowywać w szczelnym pojemniku w lodówce do 2 tygodni. Przed użyciem warto go chwilę potrzymać w temperaturze pokojowej, aby zmiękł. Kajmak świetnie sprawdzi się jako:
- Nadzienie do ciast i tortów – szczególnie dobrze komponuje się z czekoladą i orzechami
- Polewa do lodów i deserów – można go delikatnie podgrzać dla uzyskania płynniejszej konsystencji
- Dodatek do naleśników i gofrów – idealny zamiennik dla tradycyjnych syropów
- Pasta do kanapek – szczególnie smaczna na świeżym, chrupiącym pieczywie
- Baza do kremów i musów – można go połączyć z bitą śmietaną lub mascarpone
- Dodatek do kawy i gorącej czekolady – nadaje napojom kremowy, karmelowy posmak
Wartości odżywcze w 100g kajmaku
Kalorie: | 315 kcal |
Białko: | 7,5 g |
Węglowodany: | 54,5 g |
Tłuszcze: | 8,2 g |
Błonnik: | 0 g |
Sód: | 135 mg |
Wapń: | 250 mg |
Wskazówka: Aby uzyskać idealną konsystencję do przekładania tortów, kajmak można dodatkowo ubić mikserem, dodając stopniowo niewielką ilość śmietanki kremówki (30-36%). Najlepsze rezultaty osiągniemy, gdy wszystkie składniki będą miały temperaturę pokojową. Można również eksperymentować z dodatkami takimi jak prażone orzechy, wiórki kokosowe czy kakao, które nadadzą kajmakowi nowego wymiaru smakowego.